Acupunctuur

Acupunctuur

De Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) waar acupunctuur een onderdeel van is bestaat al duizenden jaren en is gebaseerd op een holistische benadering van de mens. Dat houdt in dat de mens als een onlosmakelijk deel van zijn omgeving wordt gezien. Het betekent ook dat lichaam en geest als één geheel worden beschouwd.

Lichaam is geest

Lichaam is geest, is het uitgangspunt van de Traditionele Chinese Geneeskunde. Alle processen in de mens zijn met elkaar verbonden. De lichamelijke, emotionele en geestelijke ontwikkelingen beïnvloeden elkaar voortdurend. Ziekte wordt dan ook niet gezien als een op zichzelf staand verschijnsel. Het is een lichamelijke of geestelijke uiting van een verstoring in het algehele welzijn. Deze verstoring ontstaat doordat de energiehuishouding in de mens uit balans is.
Qi (levensenergie)

Alles is energie

Acupunctuur ontstond ongeveer 5000 jaar geleden in China. Chinese artsen wisten toen al dat alles in de wereld bestaat uit energie. Hier in het Westen ontdekten natuurkundigen dat pas veel later. Het was de wereldberoemde natuurkundige Albert Einstein die aan het begin van de 20e eeuw zei: Alles is energie. De oude Chinezen wisten dit al veel eerder omdat ze beschikten over oude kennis die in Europa verloren was gegaan.

Qi / levensenergie

Alles is energie, dit betekent dat ons lichaam ook bestaat uit energie. En dit is de basis van de Traditionele Chinese geneeskunde waar acupunctuur een onderdeel van is. De energie die in en om ons heen is, wordt levensenergie genoemd. Het Chinese woord daarvoor is Qi. Waar Qi goed stroomt en genoeg Qi aanwezig is, is het lichaam gezond of heeft de mogelijkheid te herstellen. Bij stagnatie of tekort aan Qi onstaan klachten.

Yin en Yang

In het traditionele Chinese denken bestaat het universum uit een kringloop van de levensenergie Qi. Levensenergie bestaat uit twee krachten: yin en Yang. De Chinese artsen ontdekten dat er in de wereld veel tegenstellingen zijn. Denk aan licht en donker, jong en oud, dik en dun, kort en lang, ziek en gezond, gelukkig en ongelukkig, warm en koud, vrolijk of verdrietig. Zij zagen een tweedeling in de wereld en die omschreven ze als volgt:

Alles wat licht, warm en actief is hoort bij yang (actie)
Alles wat koud, donker en rustig is hoort bij yin (rust en herstel)

Yin en yang zijn tegengesteld maar hebben elkaar wel nodig. Ze hebben elkaar nodig om te bestaan. Zo kan donker niet bestaan als er geen licht is. Of je weet pas echt hoe het is om blij te zijn als je een keer verdrietig bent geweest. Iets is nooit helemaal yin of yang er zit altijd een beetje yin in yang en yang in yin. Kijk naar het langzaam donker worden en weer langzaam licht worden. Als het helemaal donker is zit daar alweer de kracht in om weer licht te worden.

Goede balans

Voor een gezond lichaam wil je altijd een goede balans tussen actie (yang) en rust/herstel (yin). Als yin en yang goed samenwerken in je lichaam voel je je sterk en fijn. Je hebt de energie voor sociale interactie, erop uit te gaan of nieuwe dingen te leren. Je voelt dan ook goed aan wanneer je moet uitrusten of even alleen wilt zijn.

De vijf elementen en meridianen

Een belangrijk principe in de Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) is de leer van de vijf elementen en meridianen. Ook hierbij is het uitgangspunt dat alles in beweging is en elkaar beïnvloedt. Dat is terug te zien in het ritme van dag en nacht, van de seizoenen en het functioneren van de mens. Volgens het traditionele Chinese denken zijn er vijf seizoenen. Het vijfde seizoen is wat wij de nazomer noemen. Elk seizoen is verbonden met een element. De elementen zijn Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Bij elk element horen twee of meer meridianen die weer invloed hebben op een orgaankring, dit is een orgaan met zijn bijbehorende functies, emoties en uiting op het lichaam. Er zijn 12 hoofdmeridianen. Daar zitten de acupunctuurpunten op en stroomt de levensenergie doorheen.

Via acupunctuurpunten op de meridianen kan je de stroom van Qi in het lichaam beïnvloeden en verbeteren. En zo ook de orgaankringen waar deze meridiaan en punten bij horen. Zo kan je kiezen voor punten op meer yinne of meer yange meridianen om het yin en yang in evenwicht te brengen.

Acupunctuur bij fysiotherapie Cabaret en van Oosten door Anja Fibbe:

In 2009 heb ik mijn diploma tot acupuncturist behaald. Omdat ik ook fysiotherapeut ben behandel ik vooral klachten aan het bewegingsapparaat. Acupunctuur is een succesvolle aanvulling op de fysiotherapie en/of manuele therapie behandelingen. Sommige klachten kies ik ervoor om alleen met acupunctuur te behandelen. De behandeling vul ik aan met leefstijl en voedingsadviezen en oefeningen om de bij de klacht passende meridianen te strekken. Eventueel adviseer ik gebruik van supplementen en Chinese kruiden. Maar nooit als vervanging van medicatie of gezonde voeding en heel gericht (dus niet 20 supplementen, maar 1 hoogstens 2). Ik heb liever dat het lichaam zelf het herstel in gaat zetten. En met de behandelingen kunnen we het lichaam steeds een zetje in de goed richting geven.

Het mooie is dat de Oosterse en Westerse geneeskunde steeds meer bij elkaar komt. Dat is ook mijn fascinatie en levenslange hobby. Daar ben ik dagelijks nog verder over aan het leren. Denk aan de holistische benadering, acupunctuur en Chinese geneeskunde is een leefstijlgeneeskunde wat in het Westen nu zeer populair is. Preventief behandelen, cupping, dry needling, allemaal overgenomen vanuit de Chinese geneeskunde.

Fascie therapie, ‘dit is de nieuwe anatomie’, wat in de fysiotherapie op dit moment heel populair is. De fascie lijnen lopen vrijwel gelijk aan de meridianen en in veel boeken over fascies wordt nu weer terug verwezen naar acupunctuur. En ook dat emoties zich op kunnen hopen tussen de fascies. De oorsprong of invloed van emoties bij veel klachten wordt in het Westen ook steeds meer erkend en is in Oosterse geneeskunde een standaard uitgangspunt.

Je kan bij mij terecht voor alle klachten aan het bewegingsapparaat waar je ook mee bij de fysiotherapeut terecht kan, maar dan bekijken we de klacht vanuit een Oosters en Westers oogpunt en kunnen we het net wat specifieker aanpakken en door blokkades heenkomen wat soms alleen met fysiotherapie niet lukt.
Acupunctuur is ook een mooie aanvulling op osteopathie, manuele therapie, homeopathie en chiropractie.

Naast klachten aan het bewegingsapparaat zie ik burn-out klachten, hoofdpijn, hormonale klachten o.a. overgangsklachten, allergieën enz. Hieronder volgt een lijst met klachten die middels acupunctuur te behandelen zijn. Ik doe geen behandelingen voor afvallen en stoppen met roken. Zie ook de indicatielijst voor acupunctuur.

Hoe ziet een behandeling eruit?

We starten met een anamnese, ik stel je dan allerlei vragen. Ook vanuit mijn fysiotherapie achtergrond. Maar ook vragen waar je van denkt: ‘wat heeft dat nu met mijn klacht te maken’. Maar in de Chinese geneeskunde zijn bijvoorbeeld de ogen gelinkt aan de lever. En kan dus wat vertellen over de functie van de levermeridiaan.
Daarna doen we een lichamelijk onderzoek. Als ik ook een fysiotherapie behandeling geef doen we dit in het fysiotherapie deel van de behandelng. Als ik alleen acupunctuur doe dan kijk ik naar de tong, voel de pols, voel de buik en observeer wat ik zie. En ik gebruik natuurlijk ook mijn kennis uit de fysiotherapie.

Dan gaat de behandeling beginnen en zet ik naaldjes waar nodig. Masseer ik punten/meridianen. Maak ik gebruik van cupping en guasha (een schraap techniek over de huid die nu ook veel in de fascie therapie gebruikt wordt). Ik vul de behandeling aan met voeding en leeftstijladviezen en oefeningen voor thuis om de meridianen te rekken en bepaalde punten te masseren.

Indicatielijst acupunctuur

In 1979 heeft de WHO (World Health Organisation) voor het eerst een indicatielijst samengesteld met aandoeningen waarbij acupunctuur als geneeswijze gebruikt kan worden. In 2003 volgde een herziene versie. In 2017 publiceerden twee Australische onderzoekers een grote literatuurstudie, waarin zij de effectiviteit van acupunctuur beoordelen. Google voor deze publicatie: The Acupuncture Evidence Project.

Hieronder vind je de indicaties waarbij acupunctuur inzetbaar is.

Allergieën:

voor onder andere: voedsel, huisstofmijt, huisdieren, pollen

Borst:

spanning op de borst, vol gevoel van de borst, pijn op de borst, hartkloppingen,

Gewrichten:
stijfheid, pijnklachten, bewegingsbeperkingen, artrose, reumatische aandoeningen, gewrichtsontstekingen, slijmbeursontsteking, spier, of pees(pijn)klachten, krachtvermindering, trillingen, krampen, nek en rugklachten, tenniselleboog, fibromyalgie (spierreuma), verstuikingen, (sport)blessures, herstel na orthopedische operaties

Gynaecologie:
menstruatieklachten, premenstruele klachten (PMS), overgangsklachten, gespannen en pijnlijke borsten, bepaalde vormen van verminderde vruchtbaarheid, witte vloed (leukorrhea), begeleiding van IUI/IVF/ICSI-traject

Hoofd:

hoofdpijn, migraine, lokale haaruitval, aangezichtspijn, duizeligheid (bijvoorbeeld Ménière), zwaar gevoel in het hoofd

Huid:
transpiratieproblemen, jeuk, droge huid, eczeem, acne, koortsblaasjes, gordelroos, psoriasis, steenpuisten, zweren

Interne klachten:
bloedarmoede, kouwelijkheid, doorbloeding problemen, hoge bloeddruk, lage bloeddruk, schildklieraandoeningen, diabetes, overgewicht

Keel, neus, oor:
(chronische) neusverkoudheid, voorhoofdsholteontsteking, bijholteontsteking, allergische verkoudheid, hooikoorts, oorpijn of oorontsteking, oorsuizen of tinnitus, bepaalde gevallen van doofheid, hoest, heesheid, keelpijn, spraakproblemen, brok in de keel tandvleesproblemen, kiespijn, aften, slechte adem, bittere smaak in de mond, droge mond, verhoogde speekselvloed, koortsuitslag

Klachten bij kinderen:
hoest, verkoudheid, astma, bronchitis, keelontsteking, darmklachten, buikpijn, bedplassen, slaapproblemen, tanden krijgen, eczeem, oorpijn/ontsteking

Ledematen:
koude ledematen, zwaar gevoel, vochtophoping (oedeem)

Luchtwegen:
(chronische) verkoudheid, slechte afweer, kortademigheid, astma, bronchitis, hyperventilatie

Mentale stoornissen:
slaapstoornissen, veel dromen, hyperventilatie, rusteloosheid, angst, flauwvallen, dwangmatig huilen of lachen, depressiviteit, snel schrikken, vergeetachtigheid, anorexia nervosa, lusteloosheid, gebrek aan energie, algehele zwakte, overspannenheid, stress, burn-out

Oog:
ontstoken ogen, jeukende ogen, tranende ogen, droge ogen, branderige ogen, wazig of vlekken zien, slechtziendheid

Spijsvertering:
misselijkheid, slechte eetlust, overgeven, zuurbranden, oprispingen of opboeren, maagpijn, galaandoeningen, diarree, constipatie, buikkrampen, buikrommelingen, buikpijn, opgezette buik, prikkelbare darm syndroom (IBS), aambeien

Urinewegen:
urineweginfectie, incontinentie, blaas- of nierstenen, impotentie, verminderde vruchtbaarheid, vroegtijdige of nachtelijke zaadlozingen, prostaatklachten

Zenuwstelsel:
hernia, doof gevoel, zenuwontsteking/pijn (neuralgie), zoals:- intercostaal neuralgie (zenuwpijn tussen de ribben)- ischias, ischialgie- neuralgie na gordelroos- aangezichtspijn, trigeminusneuralgiegevolgen van whiplash (pijn, duizeligheid, moeheid, concentratieverlies), epilepsie, gevolgen van CVA (hersenbloeding, herseninfarct)

Zwangerschapsklachten:
misselijkheid, zure oprispingen, stuitligging, bevalling opwekken, pijn na de bevalling, stimuleren van borstvoeding, borstontsteking

Staat jouw klacht niet op de indicatielijst, neem dan contact op met de praktijk en leg je klacht voor. Samen wordt besproken wat de mogelijkheden zijn.